این صفحه برای آگاهی جامعه از خطرات مواجهه با سرب و روش های پیشگیری از آن می باشد.
برای متخصصین و کارکنان سلامت در زیر صفحه مطالب جداگانه گذاشته شده است. همچنین متخصصین می توانند از مطالب این صفحه برای آگاهی دادن به مردم بویژه مادران استفاده کنند.
راه های پیشگیری از مواجهه با سرب در کودکان
ورود سرب به بدن می تواند باعث مسمومیت شود کودکان در برابر مسمومیت با سرب آسیب پذیرترند. و این مسمومیت می تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی، از جمله: کم خونی، آسیب به کلیه و آسیب مغزی شود.
سرب چگونه وارد بدن کودک می شود؟
کودکان به وسیله استنشاق سرب، خوردن تراشه های کثیف و رنگی حاوی سرب و نوشیدن آب آلوده، در معرض سرب قرار می گیرند. سرب به راحتی از طریق پوست جذب نمی شود.شیر و لوله های آب خانه های قدیمی می توانند منبع سرب باشد. شما نمی توانید سرب را ببینید، ببویید یا مزه کنید و جوشاندن آب سرب را از بین نمی برد. چارچوب درها و پنجره هایی که با رنگ سربی پوشش داده شده اند، با هر بار باز و بسته شدن، ذرات سرب را در هوا معلق می کنند. بچه ها ممکن است این ذرات سرب را تنفس کنند یا به آن ها دست بزنند. هنگامی که ذرات سرب روی دستان کودکان قرار می گیرد، تنها کافیست دستشان را به دهانشان ببرند یا با دستشان چیزی بخورند تا سرب به بدنشان نفوذ کند. زندگی نزدیک بزرگراه ها و مناطق صنعتی موجب ورود سرب به بدن می شود. زیرا سرب در بنزین و آفت کش و خاک اطراف جاده ها و باغ ها و وجود دارد و آن ها را آلوده می کند. همچنین محوطه های اطراف مکان های صنعتی، مانند: کارخانه ها، آلوده به سرب هستند. افرادی که با سرب کار می کنند، سهواً باقی مانده سرب بر روی لباس ها و دستانشان را به خانه می آورند. زنان بارداری که میزان زیادی سرب در خونشان وجود دارد، می توانند سرب را به جنین خود منتقل کنند.
شایع ترین منابع سرب:
- مبلمان قدیمی، تجهیزات زمین بازی و اسباب بازی های رنگ شده یا جلا داده شده با محصولات مبتنی بر سرب
- کفپوش های قدیمی
- کلیدهای برنجی
- بلورها، سرامیک ها و چینی های سربی
- برخی جواهرآلات اسباب بازی
- قوطی های کنسروی که با سرب مهر و موم شده اند
- باتری های قدیمی
- برخی مواد سرگرمی (مانند: شیشه های رنگی)
- برخی لوازم آرایش (مانند: سرمه و رژ لب)
علائم مسمومیت با سرب
اغلب کودکان هیچ نشانه ای مبنی بر مسمومیت با سرب از خود نشان نمی دهند، حتی هنگامی که میزان زیادی سرب در بدنشان وجود داشته باشد.
اما علائم احتمالی مسمومیت با سرب عبارتند از:
- خستگی یا بیش فعالی
- کج خلقی و زود رنجی
- رفتار پرخاشگرانه
- کاهش دامنه توجه
- تاخیر در رشد
- اشکال در خواب
- کم خونی
- شکم درد
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن
- یبوست
- استفراغ
- سر درد
- مشکل در برقراری تعادل و کنترل حرکت
یک آزمایش خون ساده مسمومیت با سرب را نشان می دهد. وجود هیچ میزانی از سرب در بدن امن نیست، اما وجود بیش از 5 میکرو گرم سرب در خون کودک نشان دهنده آن است که باید اقداماتی در جهت کمتر قرار گرفتن وی در معرض سرب انجام دهید. وجود 10 میکرو گرم سرب در خون می تواند عملکرد مغز را تحت تاثیر قرار دهد و وجود بیش از 45 میکرو گرم سرب در خون نیاز به درمان پزشکی دارد.
چگونه کودکتان را از مسمومیت با سرب محافظت کنید؟
دست های کودکتان را تمیز کنید و آن ها را چند بار در روز بشویید، به خصوص پس از بازی و پیش از صرف غذا. به او بیاموزید که چگونه دست هایش را به طور مناسب بشوید. (دست ها حداقل باید 20 ثانیه شسته شوند تا ذرات سرب از بین روند.)
خانه تان را تمیز نگه دارید. گرد و غبار و تراشه های رنگ را با یک پارچه مرطوب پاک کنید و کف خانه را با یک تی مرطوب تمیز کنید.
مطمئن شوید که تخت و اسباب بازی های کودکتان هیچ رنگ پوسته شده ای ندارند.
اسباب بازی های وی را به منظور جلوگیری از آلودگی به طور منظم بشویید.
اگر فرزندتان نوزاد یا نوپا است، به او اجازه ندهید که سطوح رنگ شده، مانند: مبلمان، کابینت ها و ... را بجود.
به کودکتان اجازه ندهید در محیط کثیف بازی کند، به خصوص در اطراف ساختمان های قدیمی
به طور مداوم، اسباب بازی ها، سایر وسایل کودکتان و همچنین وسایل خانه را که ممکن است حاوی سرب باشد، بررسی کنید.
مطمئن شوید که کودکتان خوب غذا می خورد. اگر کودکتان خوب تغذیه شود، کمتر احتمال دارد، بدنش سرب جذب کند، حتی اگر در معرض سرب باشد.
از شیر آب سرد برای نوشیدن و پخت و پز استفاده کنید، زیرا آب گرم لوله ها به احتمال بیشتر، حاوی مقادیر زیادتری سرب است.
برای متخصصین و کارکنان نظام سلامت
WHO guideline for clinical management of exposure to lead Executive summary